Start als imker

Mijn visie

Ik merk de laatste tijd dat er  veel interesse is van mensen om bijen te zetten bij hen in de tuin. Wat leuk toch! Er is een wil om de bijen te helpen, ieder wilt een steentje 'BIJ' dragen. Maar is dit wel een goed idee om zomaar een 'honing'bijenkast in je tuin te zetten?

Allereerst is er een wetgeving i.v.m. zetten van bijenkasten.

De 20 meter regel

De basisregel is de 20 meter regel.    Een bijenkast staat in regel met de wet wanneer deze op 20 meter van de deur van de woning staat of van de openbare weg. Het gaat hier in de eerste plaats om de deur van woning van je buren.   En vanzelfsprekend gaat het in deze om de achterdeur …

Anderzijds mag je zoveel kasten plaatsen als je wilt. Maar meer dan 10 bijenvolken dicht op elkaar kan wat lastig zijn. Er kan voedsel(nectar) tekort zijn en vast last van roverij tussen je volkjes.  Houd rekening met de minder bloemrijke periodes en de andere (solitaire) bestuivers. Het is niet de bedoeling dat het ander leven in moeilijkheden komt.

De afstand van 20 meter tot de achterdeur van het huis van je buur en waar deze dus verblijft, kan ook beperkt worden tot 10 meter. 

Voorwaarde hier is wel dat er een schutting staat tussen de tuinen van minstens 2 meter hoog. Men omschrijft de schutting in de wet als zijnde een ‘dichte’ schutting.   U hoeft hier niet te denken in termen van betonnen platen of dichte houten panelen, een dichte haag is ruim voldoende en zeker beter voor vogels en insecten.

 

honing bij of solitaire bij?

Wil je echt met 'honing'bijen werken? Misschien  kan je het overwegen om eerder bijenhotels te plaatsen, zodat solitaire bijen bij jou komen nestelen. Solitaire bijen verdedigen hun volk niet en hebben geen honing oogst om te bewaken, ze zullen dus niet steken.  Solitaire bijen hebben het ook moeilijk, een beetje hulp bieden is evenzeer heel nuttig. Een leuk voordeel bij de solitaire bijen, je kan het hotel plaatsen waar je maar wilt, zelfs naast de deur van de buren. En je hebt het plezier om ze in de eerste lentezon te zien aan en af vliegen van het hotel. Er is geen tot weinig onderhoud nodig. Niet enkel een bijenhotel is nuttig, je kan ook een bakje zand voorzien, en kijk eens of je verschillende grootte van gaatjes hebt.  Met een beetje opzoekwerk vind je héél veel informatie hierover.

 

honger

Honing bijen of solitaire bijen hebben voedsel nodig, nectar in grote lijnen en water.

Een klein waterpartij doet wonderen.  Een bloemenborder of bloemenweide  kan véél verschil maken.  Een belangrijke hierbij is dat je rekening houdt met een lange bloeiboog, dat er bloemen zijn van de vroege lente tot de late herfst. Houd rekening dat inheemse planten véél meer insecten gelukkig maken, maar nectar-gevende bloemen er ook mogen zijn. Gebruik zo weinig mogelijk exoten(uitheemse planten), en zeker geen invasieve uitheemse planten. 

Plaats je honingbijen in je tuin, bekijk ook even of er genoeg drachtplanten in de buurt zijn.

weet dat een bij tot 3 km ver vliegt om zijn nectar te halen. In extremen gaat deze ook verder. Teken eens een cirkel met een straal van 3 km vanaf de plaats waar jouw bijenkast staat. Ga eens op wandel of fietstocht en ontdek wat er groeit en bloeit in je omgeving. Zoemt er een boom, zoek dan eens op welke boom dit is, of struik, of bloem. en zijn het honingbijen die er op af komen? of solitaire bijen, wespen, vliegen, andere soorten....

Tijd

Heb je tijd? Heb je tijd om te imkeren?  Eigenlijk kan je ook niets doen, gewoon een kast zetten en genieten dat ze er zijn. Maar toch, op een bepaald moment gaan ze zwermen, ja dat doen ze vanzelf... Je kan de zwerm laten gaan, en genieten van het volkje dat blijft.  Maar weet dat een bijenzwerm, het héél moeilijk kan hebben in de natuur. En je wilt ook niet dat de zwerm in het boompje van je buur terecht komt, of in de spouwmuur van een huis, of een zolder...

Als het tijd is om te zwermen  ga je best de zwerm scheppen om ze een nieuwe kast te geven, of een andere imker blij mee maken. Je kan ook kleine handelingen in de kast doen zodat de bijen geen zwermneiging hebben, of ze net voor zijn... Er zijn technieken en mogelijkheden genoeg. Maar je moet er toch tijd voor vrijmaken.  Als er een zwerm is, ga je er best achteraan, op dat ogenblik dus.. niet enkele dagen nadien of 's nachts .. dan is het te laat. 

 

Materiaal

Beschermkledij

• Kapruin: een kap met gaas die je van de rest van het pak kan afritsen, is makkelijk. Het is wennen om door het gaas te kijken. Kies voor zwart gaas; dit geeft een beter zicht dan wit gaas. Zelf gebruik ik enkel de kap met gaas. soms is het niet nodig deze aan te doen, soms wel heel welkom.
• Handschoenen: ze maken er het werken aan de bijen niet makkelijker op, omdat je minder goed voelt wat je doet. Maar een beginnend imker draagt toch best leren handschoenen met kappen die de armen bedekken. Gaandeweg leer je zorgvuldig werken zodat de bijen zich nauwelijks gestoord voelen. Je kan ook zonder, dit kriebelt wel eens, en in het begin zullen ze wel steken, maar je raakt er aan gewend.
• Lange broek en stevige schoenen of laarzen: bijen kruipen graag via de enkel langs de binnenkant van een broekspijp omhoog. Gebruik daarom elastiek om de pijpen dicht te binden of stop de pijpen in je laarzen. Zelf doe ik niets speciaal aan, al let ik op dat ik lange mouwen heb en er weinig spleten zijn waar ze in kunnen. Een bij die je onder je arm kriebelt,... heel moeilijk om je dan rustig te houden. Vaak raken ze dan ook klem en gaan ze steken.

Bijenkast

• er bestaan véél soorten bijenkasten en er wordt ook nog geïmkerd met korven. 
• informeer goed  naar de soorten kasten, er zijn honderden soorten kasten  en elk met aanpassingen. Kijk waar jij voor wilt gaan. Wil je honing productie, wil je natuurlijk imkeren, stuifmeel, propolis, koninginnen kweken, grote kasten, mooie kasten, gemakkelijk te gebruiken, gemakkelijk te ruilen met naburige imkers, plat hoog, meerdere volken bijeen, met schuifsysteem, scharnierend, met kraantje om honing er onmiddellijk in de pot te laten lopen,  .. alles wat je kan bedenken bestaat en elke dag worden er ook nieuwe uitgevonden  en gemaakt.
• Kijk vooral wat je zelf nodig hebt, waar je naartoe wilt, en kijk ook naar de omgeving... zijn er veel dracht planten? Ook naar je gemak, heb je een slechte rug , moet je geen grote kast nemen waarbij je bij een nazicht de kast niet kan openen of verplaatsen..
• eigenlijk is de basis van een bijenkast, de eerste bijenkast die een mens gemaakt heeft en gebruikt een holle boomstam. Van nature gaan bijen in holle bomen nestelen,  dat had de mens ook gezien, en wou dit dus dichterbij en gemakkelijker toegankelijk maken. Zo heeft hij een boomstam uitgehold, een deurtje erin , een vlieggat, .. daar zitten de bijen nog steeds heel graag in.
• Vraag je mij dus welke kast het beste is, met een kleine afname van honing: zal ik je eerst aanraden om een boomstam te gebruiken.

 

Welke bijenkast?

 

 

IMKER

In het Nederlands wordt iemand die honingbijen houdt meestal een imker genoemd. De termen bijenhouder en bijenhoeder worden ook gebruikt, maar imker is de meest gangbare term. Het woord ‘imker’ komt van het Middelnederlandse woord ‘imme’, wat ‘bij’ betekent, en de achtervoeging ‘-ker’, wat duidt op een persoon die zich met iets bezighoudt. Het woord ‘imker’ werd voor het eerst aangetroffen in het jaar 1886. In sommige regio’s, vooral in Noord-Nederland, wordt ook wel de term ‘bijker’ gebruikt. De termen verwijzen allemaal naar iemand die bijen houdt, vaak voor de productie van honing en bijenwas, en voor de bestuiving van planten.

 

IMKER of BIJENHOUDER in verschillende talen

• Engels: beekeeper¹
• Duits: Imker¹
• Frans: apiculteur¹
• Italiaans: apicoltore¹
• Spaans: apicultor¹
• Portugees: apicultor¹
• Turks: arıcı¹
• Afrikaans: byeboer¹
• Zweeds: biodlare
• Russisch: пчеловод (pchelovod)
• Japans: 養蜂家 (yōhōka)
• Chinees: 养蜂人 (yǎng fēng rén)
• Pools: pszczelarz¹
• Fins: mehiläishoitaja¹
• Zweeds: biodlare¹
• Noors: birøkter¹
• Ests: mesinik¹
• Schots (Schots-Gaelisch): beachair¹
• Iers (Gaelisch): beachaire¹
• Bulgaars: пчелар (pchelar)¹
• Hongaars: méhész¹

Wat zijn de voordelen van zelf bijen houden?

Zelf bijen houden heeft tal van voordelen, zowel voor jou als voor het milieu. Hier zijn enkele redenen waarom mensen ervoor kiezen om bijen te houden:

1. Bestuiving:

   • Bijen zijn essentieel voor de bestuiving van bloemen en planten. Ze helpen bij het verspreiden van stuifmeel, wat leidt tot de productie van fruit, groenten en zaden.

2. Honingproductie:

   • Bijen produceren heerlijke honing. Als je bijen houdt, kun je je eigen verse, lokale honing oogsten.

3. Biodiversiteit:

   • Bijen dragen bij aan de biodiversiteit door het bestuiven van wilde planten en bloemen.

4. Milieubewustzijn:

   • Bijenhouden vergroot je bewustzijn van de natuur en het belang van insecten voor ons ecosysteem.

5. Zelfvoorziening:

   • Bijen houden is een vorm van zelfvoorziening. Je kunt je eigen honing, bijenwas en andere bijenproducten produceren.

6. Therapeutisch en ontspannend:

   • Veel mensen vinden het houden van bijen therapeutisch en ontspannend. Het werken met bijen kan stress verminderen en je dichter bij de natuur brengen.

7. Ondersteuning van bijenpopulaties:

   • Bijen worden bedreigd door factoren zoals pesticiden, habitatverlies en klimaatverandering. Door bijen te houden, draag je bij aan het behoud van deze belangrijke insecten.

Als je overweegt om bijen te houden, zorg er dan voor dat je je goed informeert en de juiste voorbereidingen treft. 🐝🌼